“Ravatning shoqollari” ilk oʻzbek filmlaridan biridir. O'zbekfilm. 1927 yil.
Film rejissyori rossiyalik rejissyor Kazimir Xertel. U 20-yillarda kinoda ishlay boshlagan, dastlab Moskva va Minskdagi studiyalarda, so‘ngra “O‘zbekkino”da ishlagan.
“Ravatning shoqollari” ilk oʻzbek filmlaridan biridir. U ozod boʻlgach, Oʻrta Osiyoda harbiy-siyosiy va diniy aksilinqilobiy harakat boʻlgan bosmachilar harakati bilan keskin kurash olib borildi. Shu bois film syujeti dolzarb bo‘lib, o‘zbek tomoshabinlari orasida katta muvaffaqiyatga erishdi.
Filmda taniqli shoir, Sovet Ittifoqi Qahramoni Muso Jalilning amakivachchasi aktyor Xalil Abjalilov rol o‘ynagan.
Hikoya markazida ravotlik Jalilning oilaviy dramasi, uning sarson-sargardon yurishlari, sevikli qizi Karamanni qutqarishga urinishlari turadi. Uning otasi mahalliy boy Abdu-Nabiydan qarzdor edi va shuning uchun qizini unga xotin qilib berdi. Bu orada, qishloq yaqinida Abdu-Nabiy yaqin aloqada bo'lgan Akramxonning basmachi to'dasining qoldiqlari bostirib borardi. Natijada, Qizil Armiya askarlari hududni jinoyatchilardan tozalab, sevishganlarga yordam berishdi.
Film "Culture.RF" va Rossiya Davlat kino fondining "Ochiq kolleksiya" qo'shma loyihasi doirasida nashr etilgan.
Rejissyor: Kazimir Xertel
Rollarda: Xalil Abzhalilov
Ravot qishlog‘ida bir dehqon oilasining fojiasi yuz berdi. Jalil qo‘shnisi, kambag‘al cholning qizi Karamatni yaxshi ko‘radi. Karamat Jalilga hamdard bo‘ladi, lekin ularning hayoti ular xohlagandek kechmaydi. Boy AbduNabiy ayyorlik bilan to‘r to‘qiydi. Unga qarzdorning qizi, go‘zal Karamat yoqdi.
— Alloh taolo Karamatni uchinchi xotinim bo‘lib uyimga kirishini xohlaydi.
Karamat sevmagan AbduNabiyga erga tegadi. Butun Ravot ahli shov-shuvli to‘yga yig‘ildi, u yerda mazali taomlar ko‘p, dastarxoni to‘kin, dutor sadolari, nog‘ora sadosi. Bu vaqtda esa tog‘lardan basmachi shoqollar yashirinib yuribdi. Faqat o'zlariga ma'lum bo'lgan yetib bo'lmaydigan tog' yo'llaridan ular qishloqqa hujum qilishadi. Oxirgi chorva mollari, dehqonlarning oxirgi mollari olinadi. Basmachilar nufuzli Boy Abdu-Nabining dushmani emas - ular do'stlar. Dehqon tomonidan ogohlantirilgan Qizil Armiya otryadi yordamga shoshiladi. Bosmachilar tog‘larga qochadi, Jalil ular bilan birga jo‘naydi.
Yana ko‘p baxtsizliklardan so‘ng, mamlakatning Basmachidan ozod qilingani tantanasida Karamat va Jalilaning qo‘llarini ularning do‘sti, Qizil Armiya askari Sodiq birlashtiradi.
Yangi o‘zbek filmi – “Ravotning shoqollari”ning qisqacha mazmuni shunday. Bu erda sharqona bargli hech narsa yo'q. “Ravot shoqollari”da O‘zbekiston quyoshi, uning tog‘lari, o‘rmonlari, daryolari, qishloqlari. Bu yerda sholi paxta dalalaridan tortib jonsiz qumlargacha, shovullab oqayotgan tog‘ oqimlaridan tortib, abadiy muz bilan qoplangan ulkan binolardan tortib, o‘zbek qishloqlarining tor ko‘chalari va yoriqlarigacha ko‘rish mumkin. Mana o'zbek hayoti qanday bo'lsa shunday. Ko'p kundalik, laksiz, hayotdan tortib olingan daqiqalar. Bu yerda o‘zbek ayolining hayoti qizil ipdek o‘tadi, u dahshatli Adat bilan kishanlangan, parda va bu yerda bosmachilar bilan bir qator harbiy janglar – O‘zbekistonni ko‘p yillar davomida qiynagan yara.
Ommaviy suratga olishda epizodik rollarni faqat o‘zbeklar ijro etadi. Tasvirga olishda katta-kichik butun qishloq qatnashdi